Ο έλεγχος με μαγνητικά σωματίδια, τυπικά πραγματοποιείται χρησιμοποιώντας έναν ηλεκτρομαγνήτη και ένα διάλυμα ρινισμάτων σιδήρου, υπό τη μορφή σπρέι. H τεχνική είναι κατάλληλη μόνο για επιφανειακά σφάλματα ρηγμάτωσης και απαιτεί την προετοιμασία της επιφάνειας μέσω τροχίσματος/αφαίρεσης οποιασδήποτε επίστρωσης, σε αντίθεση με τη μέθοδο ACFM.

Προκειμένου να αυξηθεί η οπτική αντίθεση κατά τη διάρκεια του ελέγχου, ανάλογα με τον έλεγχο που πραγματοποιείται, χρησιμοποιούνται είτε ορατά σωματίδια είτε φθορίζοντα. Ανάλογα με την εφαρμοζόμενη μέθοδο, χρησιμοποιείται για την παρατήρηση είτε λευκό φως είτε υπεριώδες.

Ο έλεγχος με μαγνητικά σωματίδια εφαρμόζεται για την εξέταση διαφόρων υλικών σε διαφορετικά επίπεδα της διαδικασίας κατασκευής ώστε να διαπιστωθεί εάν είναι κατάλληλα για χρήση. Χρησιμοποιείται επίσης, για να καθοριστεί εάν εξοπλισμός που βρίσκεται σε λειτουργεία είναι κατάλληλος για να παραμείνει. Ο έλεγχος πραγματοποιείται βάσει ASTM E1444, ASME V-7, ISO 9934.